Пісьменніку Васілю Гурскаму – 90 гадоў

Васіль Гурскі

Маленькія памочнікі

Дзед Базыль жыве адзін. Жонка памерла, а дзеці ў горадзе працуюць. Сумуе, але з працай сябруе. Узяў граблі і пайшоў у агарод. Там расце бульба і розная агародніна. Спыніўся каля градак з бульбай. Яна не ўзышла яшчэ, а глеба пакрываецца зялёнымі лісточкамі пустазелля. Гэта зелле высмоктвае з зямлі сокі, якія спатрэбяцца бурачкам і агурочкам, бульбачцы і клубніцам. Знішчаць пустазелле трэба хутчэй.

Шчыруе стары, тасуе граблямі глебу, перамешвае яе, адрывае карэньчыкі пустазелля, пакідае іх наверсе. Хай засыхаюць на сонцы. Апрацаваў адну градку, перайшоў на другую. Азірнуўся і ўбачыў на першай маленькую птушачку. Пліскай завецца. Часта ківае галоўкай, доўгім хвосцікам памахвае, штосьці збірае. А то ўспырхне, схопіць казяўку, якая ўцячы хоча, зноў апусціцца на зямлю, шнуруе вакол дзеда, падбягае да яго, ціха папісквае, быццам гаворыць з дзедам. Спыніўся стары, запытаў ціха:

– Што сказаць мне хочаш, плісачка?

– Дзякуй, дзядуля.

– За што?

– Што хатку мне змайстраваў і павесіў у садзе, а сёння снеданнем частуеш. Я ў доміку дзетак гадую. А табе памагаць прыляцела з казяўкамі, чарвячкамі, вусенямі змагацца.

– І табе дзякуй, маленькая памочніца. Пустазеллю дам рады, а з насякомымі не спраўлюся без цябе. Памагай, памагай!

Плісачка схапіла чарвяка і паляцела.

– Куды ж ты ўцякаеш, маленькая?

– Не ўцякаю, а дзеткам гасцінчык смачненькі занясу, каб раслі хутчэй.

Неўзабаве плісачка зноў апусцілася на градку, стала бегаць і шукаць шкоднікаў.

– Маленькая ты, плісачка, ды ўдаленькая. Дзякуй за дапамогу!

– Несправядлівы ты, дзядуля, – засвісцеў шпачок на яблыні.

– Чаму несправядлівы?

– Плісачку толькі хваліш, дзякуеш ёй.

– Дык яна ж збірае шкоднікаў, побач бегае.

– Ранняя птушачка носік чысціць, а твая плісачка вочы працірае. І мы памагалі табе.

– Чаму ж цяпер няма шпачкоў каля мяне. Баязліўцы вы?

– Асцярожныя, а не баязліўцы. Ды не такія соні, як ты з плісачкай. Мы наеліся і адпачываем. Не спі так позна, а ўставай раней ды паглядзі, як мая сямейка шчыраваць будзе.

– І прыйду. Пагляджу-у!

Назаўтра дзядуля раней устаў і пайшоў на агарод. Паглядзець трэба бульбачку, калі пачала ўсходзіць, і словы шпачка праверыць. Спыніўся за плотам, зірнуў на градкі. Сапраўды, шпачкі ўжо шчыруюць тут. То адзін шпачок, то другі хапае шкоднікаў.

– Дзякую, шпачкі, шкоднікаў на дрэвах знішчаеце. І вы малайцы! Сапраўдныя памочнікі!

Так усё лета сябруюць маленькія памочнікі з дзедам, дзякуюць яму, што домікі змайстраваў. Песнямі радуюць. Сапраўдныя памочнікі, надзейныя сябры.